wanneer gebruik je een koppelteken
Hier kun je lezen waarom: https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1843/niet_ingevulde_nietingevulde_formulieren/. Dat is niet het geval als je deze letter uitspreekt zoals in de laatste e van gemeente. Dan laat je bij vooruit een deel, namelijk uit, weg. Of in gevallen van 'klinkerbotsing' waarbij in de samenstelling twee klinkers achter elkaar komen te staan die als één klank gelezen kunnen worden. Al klinkt een bouw-je-eigen-vliegtuighandleiding alsof je hiermee een vliegtuighandleiding kunt bouwen. Dat zijn klemtoontekens. Een koppelteken is in. Zie punt 1 bij dit taaladvies: https://taaladvies.net/taal/advies/tekst/99. Ben benieuwd naar jullie reactie! ik was door uw uitleg tot de conlusie gekomen dat ik Blz. Graag je hulp hierbij. Dus het is doe-het-zelfautomatisering of doe-het-zelf-automatisering. Let op: je schrijft geen koppelteken tussen een afkorting (initiaalwoord) en -er, -en , -tje. Kun jij er nog een touw aan vast knopen? Wanneer gebruik je een facultatief koppelteken? Met betrekking tot "oproepinstallatie" kom ik er niet helemaal uit. Hier gebruik je een apostrof. Daarvoor in de plaats komt dat koppelteken. een bijvoeglijk naamwoord voor een zelfstandig naamwoord en dan zet je dus gewoon een spatie ertussen. We hebben het over 'klinkerbotsing' als je twee opeenvolgende klinkertekens die tot een verschillende lettergreep behoren, als één lange klank (zoals aa of ie) of als een tweeklank (zoals ei of au) kunt lezen. Ja hoor, dat mag. Je mag het koppelteken dus eventueel gebruiken als je denkt dat dat de leesbaarheid van het woord ten goede komt. Hoe maak je een samenstelling met een merknaam? Zo van, dan is het misschien half goed? Wanneer je dan wel een koppelteken gebruikt? Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de uit vier delen bestaande samenstelling hogedruk-gasslang. Koppelteken Het koppelteken hoef je in zulke gevallen alleen te gebruiken als je een deel van een woord weglaat.Denk aan voor- en achteruit. Wanneer je dan wel een koppelteken gebruikt? Die twee woorden kunnen ook als apart woord een prima leven hebben. 2. scheiding van samenstellingen van een buitenlands en Nederlands woord of begrip: clearing-systeem, client/server-architectuur. Ik ben benieuwd hoe je het woord dampopen folie nu correct schrijf: damp-open folie / dampopen-folie / dampopen folie / dampopen-folie / dampopenfolie? Omdat het een wat ongewone samenstelling is, kun je het beste kiezen voor het koppelteken, dan wordt direct duidelijk uit welke woorden de samenstelling bestaat. Vooral dan wanneer het resultaat een ongewone combinatie van twee klinkers is. Als een samenstelling of afleiding moeilijk te lezen of te begrijpen is, of als ze op twee manieren gelezen kan worden, dan kan de structuur verduidelijkt worden met een koppelteken tussen twee samenstellende delen die volgens de regels aan elkaar vast worden geschreven. Je gebruikt de ‘accent grave’ (è) als je een korte e wil benadrukken. Denk aan. Of is het vastknopen… Je … Voor meer informatie: zie regel 1 en 2 op https://taaltelefoon.be/aaneenschrijven-02-klinkerbotsing. In samenstellingen die je zonder koppelteken verkeerd kunt lezen (klinkerbotsing). Wordt dit als één woord geschreven? Het gebruik van het koppelteken in het Engels wijkt enigszins af van het Nederlandse gebruik. En wanneer gebruik je een koppelteken? Het blijven twee aparte klanken, die tot een verschillende lettergreep behoren, zoals in, . Het koppelteken verandert meestal niets aan de betekenis. Met een koppelteken verbind je een woord, een letter of een getal met een andere woord. Eén gedachtestreepje kan ook een inhoudelijke wending aangeven. Zoals je doorzichtige folie hebt, heb je ook dampopen folie? kunt lezen. In een samenstelling die begint of eindigt met een afkorting. Alleen weet ik niet of bij die laatste de betekenis dan wel gelijk blijft. Bij een groep of werkstuk, genoemd naar iemand. 9 moet opschrijven als Blz-9 of is het Blz.-9? geldt: dat is al wat moeilijker te lezen. Bestaat het woord uit twee losse woorden die een samenstelling vormen, dan schrijf je een koppelteken. Bij een meervoud kan een s aan het eind van een woord komen, zoals in gemeentes. In samenstellingen met letters, afkortingen en cijfers. Wanneer is het gebruik van een koppelteken dan wel aan te raden? Over het algemeen geldt: hoe langer het samengestelde woord, hoe meer een koppelteken voor de hand ligt. Dan laat je bij vooruit een deel, namelijk uit, weg. Je gebruikt een koppelteken om een woord, een letter of een getal te koppelen aan een ander woord. De eerste optie, met spatie, is fout. Gebruik het lange gedachtestreepje: Weet je wat een hoofdzin is, dan kun je het gedachtestreepje gaan gebruiken. Koppeltekens bij gelijkwaardige delen Het Trouw Schrijfboek meldt bij het voorbeeld koffiedrinken en limonade drinken: hoe gewoner de combinatie, hoe groter de kans dat je het aan elkaar schrijft. We gebruiken dan een koppelteken of een trema. Meestal zal een gedachtestreepje de ene hoofdzin met een andere verbinden, met een afzonderlijke of onderbrekende gedachte plus een verbindingswoord, zoals or, but, yet, as, for, and na het tweede gedachtestreepje. Ik kom er niet uit.. De eerste optie, met spatie, is fout. Een gedachtestreepje is in principe langer dan een koppelteken en wordt met spaties gescheiden van woorden ervoor en erna. Het koppelteken hoef je in zulke gevallen alleen te gebruiken als je een deel van een woord weglaat. Dit lijkt mij in ieder geval de juiste versie, of met een streepje ertussen. Zonder een koppelteken moet je drie keer kijken wat er nou eigenlijk staat: stageuren. Of zijn dit echt twee losstaande woorden; waarderingsmodellen en waarderingstechnieken? Hopelijk is het een beetje Om te voorkomen dat de 'o' en de 'e' als 'oe' w… Denk aan voor- en achteruit . Dan gebruik je altijd een koppelteken, bijvoorbeeld bij pro-Duits. Niet-maatschappelijke of niet maatschappelijke? Het is soms moeilijk om samenstellingen te lezen wanneer het eerste deel van de samenstelling eindigt op een klinker en het tweede begint met een klinker. Dat is bij. Ook sachertaart staat erin: https://woordenlijst.org/#/?q=sachertaart. Het heeft de vorm van het kortste liggende streepje en komt daarmee uiterlijk overeen met het afbreekstreepje en het weglatingsstreepje: in de typografie wordt voor alle drie de tekens een divisie gebruik… Het koppelteken wordt in vier situaties toegepast: 1. scheiding van samenstellingen die moeilijk zijn te herkennen: zee-egel. Wat zijn die regels? Gedachtestreepjes kunnen rond een korte zin (of zinsnede) staan die een lopende zin onderbreekt. De hoofdletter blijft wel staan. Een samenstelling is in het Nederlands altijd aan elkaar of met een koppelteken. Bekijk de theorie via de buttons hieronder, of Een koppelteken gebruik je bij samenstellingen Even in de herhaling: een samenstelling is een woord dat is samengesteld uit twee woorden. De officiële spelling van woorden kun je vaak vinden in woordenlijst.org, dus daar kun je altijd eerst kijken. De meeste samenstellingen schrijf je in het Nederlands aan elkaar. Als ik het goed begrijp is dampopen een soort bijvoeglijk naamwoord? In enkele bijzondere gevallen schrijven we een samenstelling of woordgroep met een koppelteken. Daarom zouden we daar wel een koppelteken zetten: . Hier lijkt het mij niet logisch als er geen spatie tussen moet, maar moet hier dan een spatie of een koppelteken? Ondanks de fijne uitleg kwam ik met twee woorden er toch niet uit. You must have JavaScript enabled to use this form. In dat geval is het geen samenstelling en is het zoals een zwart truitje of doorzichtige folie een bijvoeglijk naamwoord voor een zelfstandig naamwoord en dan zet je dus gewoon een spatie ertussen. Daarom zouden we daar wel een koppelteken zetten: installatie-oproep. Voor of achter een cijfer, een aparte letter of een symbool. Meer informatie kun je hier vinden: https://onzetaal.nl/taaladvies/rabobankrekening/, een soort bijvoeglijk naamwoord? Dus het is. Voor de zekerheid, het koppelteken is hetzelfde teken als het minteken. Wanneer gebruik je een koppelteken (-)? Wanneer er meerdere klinkers naast elkaar staan in een woord en deze als één klank wordt gelezen worden de puntjes boven de tweede klinker geplaatst Het trema op de laatste e is nodig om te voorkomen dat we het woord uitspreken als [epidemiejeen] . Zo maakt het streepje de opbouw van sociale-verzekeringswetten overzichtelijker. In alle andere gevallen gebruik je volgens de officiële regels geen streepje, bijvoorbeeld bij proabortus. Mocht je het niet weten kies dan voor het koppelteken. Het mag allebei, met en zonder koppelteken. (Dit zijn ‘gelede woorden’: ze bestaan uit een kernwoord en een voor- en/of achtervoegsel.) Vriendelijke groet, Maartje - van Taalhelden. Voor beide talen geldt dat het koppelteken gebruikt wordt daar waar twee woorden of woorddelen samen een begrip vormen, maar samenvoegen zonder meer verwarring kan veroorzaken . 9 is dus prima. Dat is bij oproepinstallatie niet het geval. Als een woord begint met: niet-, non-, bijna-, oud-, ex-, aspirant-, adjunct-, substituut-, chef-, kandidaat-, interim-, stagiair-, leerling-, assistent-, collega- of meester-. Je kunt op deze pagina nog veel meer informatie vinden over het koppelteken: We hebben het over 'klinkerbotsing' als je twee opeenvolgende klinkertekens die tot een verschillende lettergreep behoren, als één lange klank (zoals. ) Je doet dit als een woord eindigt op een lange klinker. . hartelijke groet, Veel van die woorden die een accent grave hebben komen ook vanuit het Frans, zoals bij het woord crème. Een verbindingsstreepje wordt ook wel een koppelteken genoemd. Je kunt het in verschillende programma’s, zoals Word, maken door de ctrl-toets ingedrukt te houden en de min van het numerieke toetsenbord in te typen. Of misschien windowsgebruiker? Als je met de uitspraak van een samengesteld woord in de problemen komt wanneer je het aan elkaar schrijft, gebruik je een koppelteken. Gebruik bij een meervoud een apost… Ja hoor, dat mag. Meer informatie kun je hier vinden: https://onzetaal.nl/taaladvies/rabobankrekening/. Daarom spreken we bij deze opeenvolging van letters niet van klinkerbotsing. Dat is natuurlijk ook een optie! Dit doe je om het woord makkelijker te kunnen lezen. Het blijven twee aparte klanken, die tot een verschillende lettergreep behoren, zoals in archeoloog, of zoals in machineolie. Hetzelfde geldt voor 'Sacher' + 'ijstaart'. Blz. Wanneer gebruik je een facultatief koppelteken? Bijvoorbeeld bij een zogenaamde klinkerbotsing: zo voorkom je dat twee klinkers per ongeluk als een andere klank gelezen worden. Als je de e uitspreekt zoals in thee, dan gaat het om een lange klinker. Is het Windowsgebruiker of Windows-gebruiker? Niet omdat er een koppelteken achter een afkorting moet. Als er na een voorvoegsel als ge een afkorting volgt. Zoals je, folie? Voor meer over dit onderwerp kun je terecht op: https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1143/, Het koppelteken hoef je in zulke gevallen alleen te gebruiken als je een deel van een woord weglaat. In dit geval is dat niet aan de hand, dus schrijf je het zonder koppelteken. Bij Sint-Anna zit het koppelteken in de eigennaam, daarom staat het er. Meestal is een koppelteken niet nodig en schrijf je samengestelde woorden als één woord, dus aan elkaar. In aardrijkskundige namen die uit twee delen bestaan. Het gedachte- of aandachtstreepje ( – ) is langer. Een koppelteken is een streepje. Tussen meer dan twee woorden die samen één woord vormen (samenkoppeling), In woorden met de volgende voorvoegsels: adjunct, aspirant, assistent, bijna, chef, collega, ex, interim, kandidaat, leerling, meester, niet, non, oud. Voor meer over dit onderwerp kun je terecht op: https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/1143/. Het St.-Anna zet mij weer op het verkeerde been! Het mag allebei, met en zonder koppelteken. Dan laat je bij vooruit een deel, namelijk uit, weg. "oproep-installatie", want dan kan ook "installatie-oproep". Ook sachertaart staat erin: https://woordenlijst.org/#/?q=sachertaart. Bij samengestelde aardrijkskundige namen. is het lees-en spellingspecialist of is het lees- en spellingspecialist? Een voorbeeld van een URL met Als je een lettergreep of woord extra nadruk wilt geven, kun je een 'accent aigu' gebruiken. Zie punt 1 bij dit taaladvies: https://taaladvies.net/taal/advies/tekst/99. Bij combinaties van twee of meer woorden die ook met elkaar verwisseld kunnen worden. Een samenstelling * of afleiding * schrijven we aaneen. Voor het aaneenschrijven van een samenstelling of afleiding moeten we bijzondere regels in acht nemen in het geval van klinkerbotsing *. Wanneer maak je gebruik van een koppelteken en wanneer gebruik je het weglatingsstreepje? Een trema is niet alleen nodig in woorden als ruïne en poëzie. Wij raden aan: oproepinstallatie, zonder koppelteken, omdat je meestal pas een koppelteken zet als een woord moeilijk leesbaar is. In samenstellingen die een titel of een rang aanduiden. De officiële spelling van woorden kun je vaak vinden in woordenlijst.org, dus daar kun je altijd eerst kijken. De standaard is om het koppelteken te gebruiken. De hoofdletter blijft wel staan. Je mag wel altijd een koppelteken zetten om de leesbaarheid te vergroten. Je kunt er eventueel wel een toevoegen als je dat duidelijker vindt: Voor meer informatie: zie regel 1 en 2 op, https://taaltelefoon.be/aaneenschrijven-02-klinkerbotsing, , zonder koppelteken, omdat je meestal pas een koppelteken zet als een woord moeilijk leesbaar is. Een verbindingsstreepje wordt ook wel een koppelteken genoemd. Maar er zijn ook nog een paar gevallen waarin je verplicht bent een koppelteken te gebruiken. Mirjam. Als je twijfelt of iets een tweedelige samenstelling is, bedenk dan dat iets een samenstelling is wanneer twee (of meer) woorden een geheel vormen. Ontstaat er geen verwarring, dan schrijf je gewoon alles aan elkaar. Mijn ervaring is dat we massaal koppeltekens gebruiken als we het niet zeker weten. Vaak gebruik je dit om van losse woorden één woord te maken. Bekijk ook zeker onze andere Dat is het accent dat naar rechtsboven wijst (´). Daarnaast is het nodig in afleidingen, zoals beïnvloeden, geüniformeerd, weeïg en kanoën. Als het woord zelf geen koppelteken bevat (modetijdschriften is een woord), dan is een koppelteken niet nodig. Het gebruik van een trema wordt vaak toegepast op een klinker in een woord. Vaak gebruik je dit om van losse woorden één woord te maken. Je schijft sachertaart aan elkaar, maar in het Nederlands geldt dat als het moeilijk leesbaar of onbegrijpelijk wordt er altijd een koppelteken gezet mag worden. van- en naar de benen. Voorbeelden zijn geupload (eu), beinvloed (ei), skiervaring (ie). Ik zou er een koppelteken tussen zetten. Dat kun je voorkomen door bij een samenstelling een koppelteken tussen de botsende delen te plaatsen. Kijk bijvoorbeeld naar het volgende woord: stage-uren. Moet er (g)een spatie tussen of misschien zelfs een koppelteken? Niet-politieke of niet politieke? Een e en een o die op elkaar volgen, kunnen niet één nieuwe klank vormen. We gebruiken een koppelteken om de structuur te verduidelijken of om een ongewoon woordbeeld te vermijden in een samenstelling. Mocht dat lastig zijn, dan kun je jezelf de vraag stellen of het eerste deel van de woordcombinatie bijvoeglijk gebrui… Wat veel vaker gebeurt bij Nederlandse woorden: accenten op een woord om de klemtoon te beïnvloeden. 'Sacher' + 'taart'. Denk aan voor- en achteruit. Windowsgebruiker heeft de voorkeur. Een ‘accent aigu’ (é) gebruik je bij een lange e en Of aardrijkskundige namen met als linkerdeel een woord als Noord, Zuid, Centraal, Hoog, Beneden, Midden, Nieuw, Nederlands, Belgisch, Vlaams, Frans, Afro of Indo. De vuistregel is: je schrijft de woorden aan elkaar, dus zonder koppelteken, als het woord makkelijk te lezen is. Als een samenstelling of afleiding moeilijk te lezen of te begrijpen is, of als ze op twee manieren gelezen kan worden, dan kan de structuur verduidelijkt worden met een koppelteken tussen twee samenstellende delen die volgens de regels aan elkaar vast worden geschreven. Wanneer schrijf je woorden los of aan elkaar? Op internet kwam ik verschillende varianten tegen. Waarom is het dan wel machineolie en geen machine-olie? Voorafgaand aan deze meervouds-sschrijf je soms een apostrof om een verkeerde uitspraak te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het woord zwembroek dat is … Toch zijn ook hier uitzonderingen mogelijk. Bijvoorbeeld bij samenstellingen met een afkorting (cd-doosje), een symbool (@-teken) of een cijfer (60-jarige). In samenstellingen als diepte-investering en lente-ui is een streepje juist: zie de pagina over klinkerbotsing in samenstellingen. Dan heeft het woord ook één hoofdklemtoon. Omdat het een wat ongewone samenstelling is, kun je het beste kiezen voor het koppelteken, dan wordt direct duidelijk uit welke woorden de samenstelling bestaat. Je kunt er eventueel wel een toevoegen als je dat duidelijker vindt: machine-olie. Dat is ook weer niet helemaal waar. Een koppelteken is in machineolie dus niet nodig. De vuistregel is: je schrijft de woorden aan elkaar, dus zonder koppelteken, als het woord makkelijk te lezen is. Bij auto en ongeluk botsen de beide o's. Het koppelteken hoef je in zulke gevallen alleen te gebruiken als je een deel van een woord weglaat. Hoi, geldt het koppelteken bij woorden die met niet beginnen ook als het tweede deel een bijvoeglijk naamwoord is? Een samenstelling is in het Nederlands altijd aan elkaar of met een koppelteken. Het gedachtestreepje wordt onder meer gebruikt om een nieuwe, onverwachte of zijdelingse gedachte binnen de zin te markeren. heeft de voorkeur. Bij van en naar de benen wordt geen woorddeel weggelaten, dus daar is geen koppelteken nodig. dus niet nodig. Dit doe je om het woord makkelijker te kunnen lezen. Is het woord geen samenstelling, maar bijvoorbeeld een meervoud of een enkel woord, dan schrijf je een trema. Als student secundair onderwijs ontdek je in het lestraject 'Spelling - Het gebruik van koppelteken en apostrof' alles wat je maar moet weten over dit thema, gebracht op een toffe en duidelijke manier! Het woord ex-collega, zou je – als je haakjes wil gebruiken – schrijven als (ex-)collega. Voor installatieoproep geldt: dat is al wat moeilijker te lezen. Ja, er komt een spatie tussen elk (half) woord. Dat kun je voorkomen door bij een samenstelling een koppelteken tussen de botsende delen te plaatsen. Deze manier is in alle gevallen goed. Bijvoorbeeld: die op elkaar volgen, kunnen niet één nieuwe klank vormen. Dat moeten we doen als de elementen gelijkwaardig zijn, bij samengestelde aardrijkskundige namen, als het tweede element een hoofdletter heeft, als een van de elementen een cijfer, letter, symbool * of initiaalwoord * is, of in een samenstelling met een bijzondere … Hieronder noemen we een aantal gevallen waarin je een koppelteken moet gebruiken. Wanneer gebruik je een koppelteken in een URL? Dus moet er een spatie tussen het koppelteken en het woordje "en " of niet? Alvast bedankt voor je antwoord, Is het dan nodig om een koppelteken te gebruiken? De een doet het op gevoel, de ander kent de regels gewoon goed. Je kunt op deze pagina nog veel meer informatie vinden over het koppelteken: https://woordenlijst.org/leidraad/6. Het koppelteken verandert meestal niets aan de betekenis. Schrijf ik doe-het-zelf automatisering of doe-het-zelf-automatisering? De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt. In dat geval is het geen samenstelling en is het zoals een. Combinaties die bestaan uit gelijkwaardige delen, krijgen koppeltekens. In samenstellingen waarin twee gelijkwaardige delen verbonden worden, staat een koppelteken. This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions. Of eindigt met: -generaal, -president, -testamentair, -verbaal of -militair. Bijvoorbeeld: pasta-avond, diepte-interview. Daarom spreken we bij deze opeenvolging van letters niet van klinkerbotsing. Je gebruikt het koppelteken (-) als de klinkers botsen. Ik kan het nergens vinden en ik kom er niet uit. Ik denk dat dit een niet-toevallige eigenschap is, zoals ze die daar beschrijven. (Dit worden ‘ongelede woorden’ genoemd: ze bestaan niet uit andere woorden of woorddelen.) Wanneer gebruik je een koppelteken? Een koppelteken is een leesteken dat onderdelen van samenstellingen of samenkoppelingen met elkaar verbindt.